Qu???c gia n??o s??? h???u H??nh lang T??y B???c?

Thứ tư - 10/07/2019 23:16
B??? tr?????ng Ngo???i giao Hoa K??? Mike Pompeo ???? l??m Canada n??ng m???t h???i ?????u th??ng n??y khi ??ng n??i trong m???t b??i ph??t bi???u t???i Ph???n Lan r???ng y??u s??ch c???a Canada ?????i v???i H??nh lang T??y B???c (Northwest Passage) l?? ???b???t h???p ph??p???. ??ng ???? c?? m???t ??? ???? ????? tham d??? phi??n h???p c???a H???i ?????ng B???c C???c,
Qu???c gia n??o s??? h???u H??nh lang T??y B???c?

Qu???c gia n??o s??? h???u H??nh lang T??y B???c?

??o s??? h???u H??nh lang T??y B???c?

Print Friendly, PDF & Email

Ngu???n: Who owns the Northwest Passage?The Economist, 22/05/2019

Bi??n d???ch: L?? H???ng Loan | Bi??n t???p: L?? H???ng Hi???p

B??? tr?????ng Ngo???i giao Hoa K??? Mike Pompeo ???? l??m Canada n??ng m???t h???i ?????u th??ng n??y khi ??ng n??i trong m???t b??i ph??t bi???u t???i Ph???n Lan r???ng y??u s??ch c???a Canada ?????i v???i H??nh lang T??y B???c (Northwest Passage) l?? ???b???t h???p ph??p???. ??ng ???? c?? m???t ??? ???? ????? tham d??? phi??n h???p c???a H???i ?????ng B???c C???c, m???t c?? quan ???????c th??nh l???p b???i t??m qu???c gia xung quanh B???c B??ng D????ng ????? gi???i quy???t nh???ng b???t ?????ng v?? tranh ch???p li??n quan ?????n khu v???c ?????a c???c n??y. Nh??ng n???u Canada kh??ng s??? h???u H??nh lang T??y B???c (xem b???n ?????), v???y th?? l?? qu???c gia n??o?

Trong nhi???u th??? k???, vi???c t??m ra m???t tuy???n ???????ng xuy??n qua 36.000 h??n ?????o h??nh th??nh n??n qu???n ?????o B???c C???c c???a Canada l?? m???t gi???c m?? cho nh???ng nh?? th??m hi???m ?????y tham v???ng mu???n ??i thuy???n t??? ?????i T??y D????ng ?????n Th??i B??nh D????ng. Sir John Franklin, m???t s?? quan h???i qu??n Anh, n???i ti???ng v?? ???? thi???t m???ng v??o n??m 1847 khi ??ang t??m ki???m m???t l???i ??i kh??ng b??? ????ng b??ng (m???t minh h???a v??? c???nh t?????ng n??y ???????c m?? t??? trong h??nh v??? ??? tr??n).

Roald Amundsen, m???t nh?? th??m hi???m ng?????i Na Uy, ???? ho??n th??nh chuy???n ??i th??nh c??ng ?????u ti??n qua h??nh lang n??y v??o n??m 1906. K??? t??? ????, s??? n??ng l??n to??n c???u ???? l??m gi???m ????? bao ph??? c???a b??ng v??o cu???i m??a h?? v?? ?????u m??a thu h??n 30% k??? t??? n??m 1979, cho ph??p nhi???u t??u h??n ho???t ?????ng ??? ph??a b???c. Ch??? c?? m???t v??i chuy???n ??i qua B???c C???c ???????c th???c hi???n m???i n??m, ch??? y???u ??? ph??a Nga c???a B???c B??ng D????ng, n??i c?? ??t b??ng h??n. Tr??n H??ng lang T??y B???c, ???? c?? 289 chuy???n ??i ???????c th???c hi???n k??? t??? n??m 1906, 32 trong s??? ???? l?? v??o n??m 2017.

Hoa K??? t??? l??u ???? tuy??n b??? r???ng H??nh lang T??y B???c, v???i b???y tuy???n ???????ng kh??c nhau, l?? m???t eo bi???n qu???c t??? n??i m?? c??c t??u th????ng m???i v?? qu??n s??? c???a h??? c?? quy???n ??i qua m?? kh??ng c???n xin ph??p Canada. Hoa K??? ????a ra y??u s??ch n??y tr??n c?? s??? v??? x??t x??? li??n quan ?????n K??nh Sala, ng??n c??ch b??? bi???n Albania v???i ?????o Corfu c???a Hy L???p, v???n ???? ???????c ????a ra tr?????c T??a ??n C??ng l?? Qu???c t??? n??m 1947. T??a ph??n quy???t r???ng Albania kh??ng th??? tuy??n b??? k??nh n??y thu???c l??nh h???i c???a m??nh v?? n?? l?? m???t tuy???n ???????ng qu???c t??? d??nh cho t??u thuy???n ??i l???i gi???a hai khu v???c c???a bi???n c??? m?? kh??ng qu???c gia n??o c?? quy???n y??u s??ch.

Nh???ng tranh ch???p t????ng t??? c??ng t???n t???i ?????i v???i eo bi???n Hormuz gi???a Iran v?? Oman; eo bi???n Bab al-Mandab gi???a Yemen v?? Djibouti; v?? ??? c??c v??ng bi???n c???a Bi???n ????ng. Canada ???? ch??nh th???c mua l???i qu???n ?????o n??y c??ng v???i c??c t??i s???n c??n l???i c???a Anh ??? B???c M??? v??o n??m 1880, v?? ???? tuy??n b??? ch??? quy???n ?????i v???i h??nh lang n??y v?? t???t c??? c??c tuy???n ???????ng bi???n ??? ????y ?????u ch???y xuy??n qua c??c ?????o thu???c l??nh th??? Canada. Nh??ng qu???c gia n??y ch??a bao gi??? t??m c??ch gi???i quy???t c??u h???i n??y tr?????c t??a.

Canada v?? Hoa K??? ???? d??n x???p b???t ?????ng c???a h??? v??o n??m 1988 v???i m???t gi???i ph??p ch??nh tr??? thay v?? ph??p l??, ???????c g???i l?? Th???a thu???n H???p t??c B???c C???c Canada-Hoa K???. Hoa K??? cho bi???t h??? s??? t??m ki???m s??? ?????ng thu???n t??? Canada cho b???t k??? h??nh tr??nh qu?? c???nh n??o, nh??ng v???n cho r???ng ??i???u n??y kh??ng c?? ngh??a l?? qu???c gia n??y ?????ng ?? v???i l???p tr?????ng c???a Canada.

B??nh lu???n g???n ????y c???a ??ng Pompey ng??? ?? r???ng, v???i vi???c B???c C???c m??? c???a cho ho???t ?????ng v???n t???i bi???n nhi???u h??n, n?????c M??? kh??ng c??n h??i l??ng v???i th???a thu???n n??y. T??u ch??? h??ng c?? th??? c???t gi???m nhi???u ng??y, n???u kh??ng ph???i l?? nhi???u tu???n, cho m???t s??? h??nh tr??nh nh???t ?????nh n???u s??? d???ng H??nh lang T??y B???c.

V??o n??m 2014, t??u Nunavik m???t 26 ng??y ????? ch??? niken t??? Quebec ?????n Trung Qu???c, so v???i chuy???n ??i tr?????c ???? qua K??nh ????o Panama k??o d??i 41 ng??y. Nh??ng tranh ch???p n??y, c??ng nh?? b??ng ??? B???c C???c, c?? th??? ch??? mang t??nh nh???t th???i. C??c nh?? khoa h???c hi???n ??ang suy ??o??n r???ng to??n b??? B???c B??ng D????ng s??? kh??ng c??n b??ng v??o m??a h?? trong v??i th???p ni??n t???i. ??i???u ???? c?? ngh??a l?? c??c ch??? t??u s??? kh??ng ph???i xin ph??p b???t k??? ai n???u h??? ch???n tuy???n ???????ng ??i qua v??ng bi???n c??? ch??a ???????c tuy??n b??? ch??? quy???n ??? v??ng c???c c???a th??? gi???i n??y.
Nghi??n c???u Qu???c t??? g???i b???n b??o.
P/v

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Thống kê
  • Đang truy cập20
  • Hôm nay2,763
  • Tháng hiện tại21,819
  • Tổng lượt truy cập9,395,986
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây